و نکته دیگر آنکه تورم ناشی از حذف ارز ۴۲۰۰ هر چه باشد، یک شوک موقتی بوده و به تدریج مستهک می‌شود، اما تورم ناشی از کسری بودجه پرداخت یارانه ارزی با توجه به فاصله گرفتن هر چه بیشتر نرخ بازار آزاد از ۴۲۰۰ تومان روز به روز بزرگتر می‌شد و یک تورم ماندگار را به اقتصاد کشور تحمیل کرده و اصلاح را سخت‌تر می‌کرد.
این درحالی است که همواره اقتصاددانان تاکید می‌کنند که تورم یک پدیده پولی و حاصل رشد نقدینگی است و سیاست‌هایی مانند حذف ارز ترجیحی به خودی خود نمی‌توانند تورم‌زا باشند؛ همانطور که پیش‌تر گفته شد حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی فقط در خردادماه تورم را به بالای ۱۰ درصد رساند و در تیر و مرداد شاهد کاهش نرخ رشد تورم ماهانه کشور بودیم. بنابراین کاهش قدرت خرید مردم هم ناشی از تورم افسارگسیخته ناشی از کسری بودجه و ناترازی بانکها است و نه حذف ارز ترجیحی. برای سنجش این واقعیت کافی است بپرسیم: در ماه‌هایی که به برخی از کالاها ارز ۴۲۰۰ تومانی داده می‌شد، افزایش تورم، افزایش قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید مردم را در کشور تجربه نمی‌کردیم؟
این رشد ۱۲.۲درصدی که ناشی از رشد تورم خوراکی‌ها بود، در ۲ماه بعد در کاهش تورم خوراکی‌ها نیز خود را نشان می‌دهد و در شرایطی که تورم خوراکی‌ها در خرداد به ۲۵.۴ رسیده بود، در تیر و مرداد به ترتیب به ۵.۷درصد و ۱.۴درصد کاهش یافت. این در حالی است که متوسط تورم خوراکی‌ها در یک سال قبل از حذف ارز ترجیحی هم برابر ۳.۸درصد بود:
همچنین با نگاهی به جدیدترین گزارش تحولات اقتصاد کلان بانک مرکزی می‌توان فهمید که دلیل اصلی تورم در کشور نرخ بالای رشد نقدینگی است. بر اساس این آمار، نرخ رشد دوازده‌ماهه نقدینگی در تیر‌ماه ۱۴۰۱، ۳۴.۹ درصد بوده است که نسبت به میانگین ۱۶ ساله یعنی ۲۸.۵ درصد (که آن هم همواره تورم‌های مزمن دورقمی را برای کشور به ارمغان آورده) فاصله معنی داری دارد. بنابراین در حالی که روند کاهشی رشد پایه پولی ادامه دارد، به دلیل افزایش ضریب فزاینده نقدینگی که مرز سقف تاریخی قبلی خود یعنی ۸ در اسفند ۱۴۰۰ را رد کرده است، نرخ رشد هنوز کاهش قابل توجهی نشان نمی‌دهند و تورم به روند میان مدت خود در یک سال اخیر برگشته است.
بنابراین منتقدان دولت باید توجه داشته باشند که اگر قصد نقد دولت را دارند، باید توجه خود را بر ریشه اصلی مشکل یعنی کسری بودجه متمرکز کنند و اظهاراتی مانند اینکه ایران وارد ابرتورم شده غلط است. آمار نیز به مدافعان تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی نشان می‌دهد که افزایش قیمت‌های ناشی از حذف ارز ترجیحی تنها شوک موقتی بوده و کشور از آن عبور کرده است.
منبع: https://www.eghtesadonline.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%86-3/663112-%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D8%B4%D9%88%DA%A9-%D9%82%DB%8C%D9%85%D8%AA%DB%8C-%D8%AD%D8%B0%D9%81-%D8%A7%D8%B1%D8%B2-%D8%AA%D8%B1%D8%AC%DB%8C%D8%AD%DB%8C-%DA%AF%D8%B0%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D9%88%D8%AF
البته یقینا مقصود این نیست که مشکل تورم حل شده است، چرا که تورم ماهانه ۲درصد هم عدد بالایی محسوب می‌شود و در بسیاری از کشورها هدفگذاری تورم برای کل سال ۲درصد است ولی باید توجه داشته باشیم که حل این مشکل و کاهش تورم مستلزم توجه به ریشه اصلی آن یعنی خلق نقدینگی است و از ناحیه حذف ارز ترجیحی تورم ماندگار و بلندمدتی به اقتصاد کشور تحمیل نشده است.
از سوی دیگر و پس از انتشار آمار نرخ رشد تورم ماهانه کشور در مردادماه که نشان‌دهنده عبور از شوک قیمتی ناشی از حذف ارز ترجیحی بود، عبدالناصر همتی، رییس سابق بانک مرکزی خطاب به دولت نوشت: «آیا انتظار داشتید بعد از افت شدید قدرت خرید و لذا کاهش تا ۵۰ درصدی مصرف و تقاضای کالاهای ضروری مردم، تورم ناشی از آن نیز با همان شدت ادامه یابد؟ تخلیه شوک تورمی ناشی از حذف ارز ۴۲۰۰ روند طبیعی رفتار اقتصادی است. حذف ارز ترجیحی را «مردمی سازی یارانه» نامیدید! وقرار بود یک جابجایی شکلی باشد، ولی موجب کاهش شدید قدرت خرید طبقات متوسط به پایین جامعه شد.»
برای مثال چند روز قبل حسین راغفر، در گفت‌وگو با خبرآنلاین گفته بود: “تورم لجام گسیخته و یا ابرتورم به تورم بالای ده درصد در ماه گفته می‌شود و متاسفانه ما به طور ماهیانه ۱۲درصد تورم داریم که در برخی از اقلام نیز به ۲۵ درصد می‌رسد و نشان می‌دهد که ما قطعا با ابرتورم مواجه هستیم.”
اظهارنظر اشتباهی که نشان می‌داد از دو موضوع غفلت شده است؛ یک اینکه از ابتدا مشخص بود که شوک قیمتی ناشی از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی گذرا خواهد بود و دوم اینکه باتوجه به نمودار پایین، ایران در یک سال اخیر، تنها یک ماه یعنی خرداد سال جاری شاهد تورم ۱۲.۲درصدی بوده و در بازه زمانی مذکور تورم ماهانه هیچ گاه حتی به بالای ۵ درصد هم نرسیده و همانطور که گفته شد، تورم ۱۲.۲درصدی خرداد ماه نیز ناشی از شوک قیمتی حذف ارز ترجیحی بوده است؛ بنابراین صرف اینکه ایران تنها یک ماه تورم بالای ۱۰ درصدی داشته، نمی‌توان گفت که کشور دچار ابرتورم شده است.
همچنین همانطور که قبل‌تر نیز به دفعات گفته شده باید توجه کنیم که حتی در صورت اصابت کامل ارز ترجیحی به هدف، این سیاست باعث می‌شد که بخشی از هزینه‌های نهاده‌های تولید با قیمت پایین‌تری نسبت به ارز آزاد تامین شود، اما عدم اصلاح نرخ ارز و محروم شدن دولت از درآمدی که صرف یارانه ارزی می‌شد، تورم به مراتب بالاتری برای دولت به دنبال داشت.
عاطفه حسینی – اقتصادآنلاین؛ این درحالی است که پس از حذف ارز ترجیحی، شوک قیمتی ناشی از آن و اعلام تورم ۱۲.۲درصدی خرداد ماه سال جاری، بسیاری استدلال کردند که ایران وارد ابرتورم شده است!